Tại sao phải vệ sinh Họng Nạp ô tô

Họng nạp ô tô là gì ?

Họng nạp ô tô là một bộ phận quan trọng trong hệ thống động cơ, có chức năng truyền dẫn không khí nạp vào buồng đốt, kết hợp với nhiên liệu để tạo ra sức đẩy cho xe. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, họng nạp ô tô thường bị bám bẩn, muội than do các chất cặn bẩn, khí xả, bụi bẩn… gây ra. Điều này không những làm giảm hiệu suất động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu, gây ô nhiễm khí thải, mà còn có thể gây hỏng hóc các bộ phận khác, như bướm ga, van EGR, kim phun, cảm biến, …

Trước khi tìm hiểu tại sao phải vệ sinh họng nạp cho xe ô tô, chúng ta cần phải hiểu rõ nguyên nhân gây bám bẩn, muội than trong họng nạp.

Xem thêm:

• Vệ sinh họng nạp ô tô bằng phương pháp bắn trấu

Nguyên nhân gây bám bẩn, muội than trong họng nạp ô tô

Có ba yếu tố chính gây ra hiện tượng này, đó là:

• Quá trình đốt cháy nhiên liệu. Khi nhiên liệu được phun vào buồng đốt, không phải tất cả nhiên liệu đều được đốt cháy hoàn toàn, một phần nhiên liệu sẽ bị cháy không triệt để, tạo ra các chất cặn bẩn, dầu mỡ, … . Các chất cặn bẩn này sẽ bám vào các bộ phận của động cơ, trong đó có họng nạp, làm giảm diện tích của họng nạp, làm giảm lượng không khí nạp vào buồng đốt.
• Quá trình tuần hoàn khí xả. Để giảm lượng khí thải ra môi trường, hầu hết các động cơ ô tô hiện nay đều có van EGR (Exhaust Gas Recirculation), có chức năng hồi lưu một phần khí xả từ buồng đốt trở lại họng nạp, để giảm nhiệt độ đốt cháy và lượng khí NOx . Tuy nhiên, khí xả chứa nhiều chất hữu cơ, carbon, lưu huỳnh, nitơ… sẽ bám vào họng nạp, tạo ra các mảng muội than, làm tắc nghẽn họng nạp.
• Quá trình tiếp xúc với không khí. Khi xe chạy trên đường, họng nạp sẽ tiếp xúc với không khí, trong đó có nhiều chất bụi, đất, cát,… Các chất bụi này sẽ bám vào họng nạp, làm giảm khả năng lưu thông của không khí, làm giảm hiệu suất động cơ.

Ngoài ra, còn có một số yếu tố khác ảnh hưởng đến mức độ bám bẩn, muội than trong họng nạp như:

• Loại động cơ, loại nhiên liệu, loại van EGR. Các động cơ khác nhau sẽ có cấu tạo, hoạt động, nhiệt độ khác nhau, ảnh hưởng đến quá trình đốt cháy nhiên liệu và tuần hoàn khí xả. Các loại nhiên liệu khác nhau sẽ có thành phần, độ sạch, độ nhớt khác nhau, ảnh hưởng đến quá trình phun nhiên liệu và hình thành cặn bẩn. Các loại van EGR khác nhau sẽ có cấu tạo, hoạt động, lưu lượng khí xả khác nhau, ảnh hưởng đến quá trình hồi lưu khí xả và hình thành muội than. Theo một số nghiên cứu, xe máy dầu bị bám bẩn nhiều hơn xe máy xăng, do động cơ máy dầu có nhiệt độ cao hơn, có van EGR .
• Điều kiện vận hành, thời gian sử dụng, tần suất bảo dưỡng. Các điều kiện vận hành khác nhau sẽ ảnh hưởng đến quá trình đốt cháy nhiên liệu và tuần hoàn khí xả. Ví dụ, xe chạy trong thành phố bị bám bẩn nhiều hơn xe chạy trên đường cao tốc, do xe trong thành phố phải thường xuyên phanh, chuyển số, tăng tốc, làm cho quá trình đốt cháy nhiên liệu không ổn định, tạo ra nhiều cặn bẩn. Thời gian sử dụng và tần suất bảo dưỡng cũng ảnh hưởng đến mức độ bám bẩn, muội than trong họng nạp. Càng sử dụng lâu, càng bảo dưỡng ít, càng dễ bị bám bẩn, muội than.
• Điều kiện môi trường, khí hậu, địa hình. Các điều kiện môi trường, khí hậu, địa hình khác nhau sẽ ảnh hưởng đến quá trình tiếp xúc với không khí. Ví dụ, xe chạy trong mùa mưa bị bám bẩn nhiều hơn xe chạy trong mùa khô, do xe trong mùa mưa phải tiếp xúc với nhiều nước, đất, cát,… . Các chất bụi này sẽ bám vào họng nạp, làm giảm khả năng lưu thông của không khí, làm giảm hiệu suất động cơ.

Hậu quả của việc không định kỳ vệ sinh họng nạp cho xe ô tô

Việc bám bẩn, muội than trong họng nạp ô tô không chỉ làm mất thẩm mỹ, mà còn gây ra nhiều hậu quả tiêu cực, như sau:

• Giảm hiệu suất động cơ. Khi họng nạp bị bám bẩn, muội than, lượng không khí nạp vào buồng đốt sẽ giảm, làm cho quá trình đốt cháy nhiên liệu không đủ oxy, không đạt hiệu suất cao nhất. Điều này sẽ làm giảm công suất, mô-men xoắn của động cơ, làm cho xe chạy yếu, chậm, không mượt mà. Theo một số nghiên cứu, việc bám bẩn, muội than trong họng nạp có thể làm giảm công suất động cơ từ 5% đến 10% .
• Tăng tiêu hao nhiên liệu. Khi họng nạp bị bám bẩn, muội than, lượng không khí nạp vào buồng đốt sẽ giảm, làm cho quá trình đốt cháy nhiên liệu không hoàn toàn, tạo ra nhiều chất cặn bẩn. Điều này sẽ làm tăng lượng nhiên liệu cần thiết để duy trì sức đẩy cho xe, làm tăng tiêu hao nhiên liệu. 
• Gây ô nhiễm khí thải. Khi họng nạp bị bám bẩn, muội than, lượng không khí nạp vào buồng đốt sẽ giảm, làm cho quá trình đốt cháy nhiên liệu không hoàn toàn, tạo ra nhiều khí thải độc hại, như CO, HC, NOx, PM… . Các khí thải này sẽ gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường. Theo một số nghiên cứu, việc bám bẩn, muội than trong họng nạp có thể làm tăng lượng khí thải từ 20% đến 30% .
• Gây hỏng hóc các bộ phận khác. Khi họng nạp bị bám bẩn, muội than, các bộ phận khác của động cơ cũng sẽ bị ảnh hưởng, như bướm ga, van EGR, kim phun, cảm biến,… . Các bộ phận này sẽ bị bám bẩn, muội than, làm giảm khả năng hoạt động, gây ra các sự cố như kẹt bướm ga, hỏng van EGR, cảm biến, … . Điều này sẽ làm giảm độ an toàn, độ tin cậy của xe, gây ra các chi phí sửa chữa, thay thế cao.